Westerse arrogantie
Hoe vaak ik het zelf ook zeg, vandaag zag ik het voor het eerst op papier, zwart op wit. Westliche Arroganz. Ik las het in een stuk met de veelzeggende titel “Das Masken-Drama“, verschenen in de Süddeutsche Zeitung. De term beschreef de houding waarmee hier maandenlang de pandemielessen uit Aziatische landen minzaam waren weggewuifd, alsof het om zinloze rituelen uit een primitieve cultuur ging.
Arrogantie ten top inderdaad, en dan was Duitsland nog niet de ergste. Wat te denken van intelligente lockdowns en slimme exitscenario’s? Tot op vandaag denken Nederlanders dat zij daar het patent op hebben. Geen bescheiden Taiwanees zou zoiets in zijn hoofd halen. Die draagt zijn masker, zeurt niet en overleeft.
Toevallig stuitte ik even later op zo’n staaltje westerse arrogantie. Weer was het een Duits stuk, van Olaf Gersemann, chef van de economieredactie bij Die Welt. Gersemann is een journalist die ik met plezier volg. Waar andere journalisten zich beperken tot het braaf overpennen van coronacijfers, waagt Gersemann zich aan analyse en interpretatie.
Maar dit keer vloog hij de bocht uit, de tweede keer al binnen enkele dagen. Wat moet Europa, vroeg hij zich af, als de rest van de wereld het virus niet onder controle krijgt? Om te laten zien hoe goed wij dat virus al im Griff hebben, gebruikte hij een grafiek die om meer dan één reden bedrieglijk is.
Gestapelde kolommen zijn lastig omdat verschillende trends door elkaar gehusseld zijn. Alles beweegt en je moet de individuele bijdragen met het oog afschatten. Bovendien onderschat je zo steevast de bijdrage van de onderste kolommen, ver van de stijgende totaallijn aan de top. Nog belangrijker: het begrip Europa is in deze figuur sterk ingekrompen, terwijl de twee Amerika’s juist bij elkaar geteld en opgeblazen zijn.
Maar genoeg over illusoire grafieken. In werkelijkheid neemt Europa 36% van alle virusdoden voor zijn rekening, 22% van de infectiegevallen, met wie weet nog hoeveel golven die ons te wachten staan. Gersemanns vraag is dus veel te voorbarig. Om niet te zeggen misplaatst.
Die westerse arrogantie is vooral Westeuropees, niet Amerikaans. De capriolen van Trump hebben ervoor gezorgd dat het grootste deel van de Amerikanen elk vertrouwen in eigen kunnen is kwijtgeraakt. Maar Europa is nog boordevol zelfvertrouwen. De grijsaard onder de continenten deelt lessen uit aan wie het maar horen wil, Amerika, Azië, Afrika. Zonder het te weten met één been al in het graf, maar de waarheid in pacht. Langzamerhand wil alleen niemand meer luisteren.